नेकपा माओवादी केन्द्रका स्थायी समिति सदस्य जनार्दन शर्मा ‘प्रभाकर’ले समाजवादको भ्रुण तयार गर्न एक नेता एक गाउँको अवधारणा अघि सार्नुपर्ने बताएका छन् ।
पार्टीले समाजवादी क्रान्तिको कार्यदिशा तयार पारिरहेको उल्लेख गर्दै उनले आफूहरुले उच्चस्तरमा छलफल गरिरहेको र अब समाजवादको भ्रुण तयार पार्न अध्यक्ष प्रचण्डदेखि जिल्लास्तरसम्मका नेतालाई ‘एक नेता एक गाउँ’को जिम्मा दिनुपर्ने बताए ।
हिजो हरेक नेतालाई प्रत्येक गाउँ र टोलको जिम्मा दिएर जनयुद्ध सफल पारेको स्मरण गर्दै नेता शर्माले अब पनि हरेक नेतालाई एउटा गाउँ नमूना बनाउने जिम्मा दिनुपर्ने धारणा राखे ।
‘अरु नेता त गाउँमा जान्छाैं नै, अध्यक्ष प्रचण्डसमेतले सिंगो देशको राजनीतिक नेतृत्वसँगै निश्चित गाउँको आर्थिक र सामाजिक क्षेत्रको नेतृत्व गर्नुपर्छ’– उनले भने- ‘यसरी सबै नेताहरुले निश्चित केही बर्ष निश्चित ठाउँको समाजवादी मोडेल तयार पारेपछि त्यसको राष्ट्रिय समीक्षा र संश्लेषणसहित देशब्यापीरुपमा हामी समाजवाद कार्यान्वायनको चरणमा पुग्नेछौं, कम्तीमा त्यहाँसम्म पुग्न निश्चित आर्थिक उत्पादन र सामाजिक न्यायको अभ्यास गरेकै हुनुपर्छ, त्यसबाट आउने सकारात्मक र नकारात्मक शिक्षाको समीक्षासहित हामी देशब्यापी समाजवादी कार्यक्रम घोषणा गरेर अघि बढ्न सक्छौं ।’
नेकपा माओवादी केन्द्र कर्णाली प्रदेश सम्पर्क समितिको स्कूलिङ तथा प्रचार विभागले गरेको प्रशिक्षणलाई सम्बोधन गर्दै उनले समाजवादको विकास दुइ चरणमा गर्नुपर्ने धारणा पनि राखे । प्रारम्भिक प्रकारको समाजवादको अभ्यास गर्दै उच्च समाजवादमा पुग्नुपर्ने उनकाे जिकिर थियाे ।
अहिले केहीले आर्थिक उत्पादन उच्चस्तरमा पुगेपछि मात्रै समाजवादमा जान सकिने त केहीले अहिले नै समाजवाद घोषणा गरेर जानुपर्ने तर्क राख्ने गरेको भन्दै नेता शर्माले यी दुबै बिधिबाट समाजवादमा पुग्न असंभव रहेको ठाेकुवा गरे । आर्थिक र सामाजिक जग तयार पार्दै प्रारम्भिक समाजवादको अभ्यास गर्दै उच्च समाजवादको अभ्यासमा पुग्नुपर्ने उनको धारणा छ ।
‘अहिले केही साथीहरुले उठाउने गरेजस्तो समाजवादको स्थापना जनमत संग्रहबाट हुने होइन’– नेता शर्माले भने- ‘समाजवाद राजनीतिक रुपमा घोषणा गरेर भइहाल्ने संघीयता, गणतन्त्र, लोकतन्त्र भनेजस्तो कुनै राजनीतिक ब्यवस्था मात्र होइन, यो समाज र समाजको उत्पादन प्रणालीसँग जोडिएको अर्थ सामाजिक ब्यवस्था हो, त्यसैले सामूहिक उत्पादन बृद्धि र सामाजिक न्याय स्थापना गरेर मात्रै समाजवाद स्थापना गर्न सकिने छ ।’
अहिले पूँजीवाद संकटग्रस्त अवस्थामा पुगेको उल्लेख गर्दै उनले समाजवादको बस्तुगत आधार तयार भएको बताए । ‘हामी कम्युनिष्टहरुले मात्रै होइन संसारभरिका पूँजीवादीहरुले समेत पूँजीवाद असफल भएको स्वीकार गरिसकेका छन्’– उनले भने- ‘अमेरिकी राष्ट्रपतिका आर्थिक सल्लाहकारले यो परम्परागत पूँजीवाद असफल भएको भन्दै प्रगतिशील पूँजीवादमा जानुपर्ने बताउन थालेका छन्, यसले पूँजीवाद संकटग्रस्त अवस्थामा पुगेको पुष्टि हुन्छ ।’
समाजवादको बस्तुगत आधार तयार भए पनि समाजवादको अगुवाइ गर्ने कम्युनिष्टहरुको आत्मगत आधारमा केही समस्या रहेको उनकाे स्वीकाराेक्ति छ । ‘समाजवादमा पुग्न हामीले बिभिन्न बाटा अपनाएकै छौं, न्यूनतम कम्युनिष्ट जनमतलाई एकीकृत गर्दै समाजवादी क्रान्तिमा जानकै लागि पार्टी एकता गरेका थियौं तर त्यहाँ पनि समस्या देखियो’– नेता शर्माले थपे – ‘अहिले पनि नेपालका मौजुदा कम्युनिष्ट पार्टीमध्ये नेकपा माओवादी केन्द्र नै यस्तो पार्टी हो, जसले सही कार्यदिशा बनाएर गएको खण्डमा देशलाई एकमतका साथ जुरुक्क उठाउन सक्छ ।’ त्यसका लागि पार्टी कार्यदिशा निर्माणको चरणमा जुटेकाले सबैलाई सुझाव दिन र समाजवादी क्रान्तिका लागि तयारी अवस्थामा रहन पनि उनकाे आग्रह छ । ‘म फेरि पनि दोहोर्याउँछु समाजवादका लागि नेता कार्यकर्ता जनताबीच गएर मात्र पुग्दैन, आफै उत्पादन संघर्षमा जोडिएर अघि बढ्नुपर्छ’– उनले भने – ‘अब गाउँमा पुगेर संगठन मात्रै बनाएर हुँदैन र त्यस्ता संगठनमा जनताको विश्वास हुँदा पनि हुँदैन । अब उत्पादनसहितका संगठन, जनताको जीवन जोडिएका संगठन बनाउने गरी हजारौ हजार नेता कार्यकर्ता उत्पादन गर्न तयार भएर बस्नूस् । अब जो उत्पादन सम्बन्धसँग जोडिएर अघि बढ्न सक्छ, त्यहीँ नेता हुनेछ ।’
जनयुद्धपछि पार्टीले ठोस कार्यदिशा तय गर्न नसक्दा अहिलेको अलमल आएको पनि उनले स्वीकार गरे ।
‘हामीले संविधान बनाएपछि समृद्धि हुँदै समाजवादमा जान्छौं त भन्याै तर स्पष्ट कार्यदिशा दिन सकेनौं’– उनले भने – ‘जसले गर्दा केही नेता कार्यकर्ता पार्टी र आन्दोलनबाटै बाहिरिने अवस्था आयो भने रहेकाहरु पनि पार्टी र क्रान्तिभन्दा निजी व्यक्तिगत जीवन निर्वाहतर्फ लाग्ने स्थिति बन्यो । यसको कारण समयमै स्पष्ट कार्यदिशा नआउनु हो, अब हामी चाँडै केन्द्रीय समिति बैठबाट स्पष्ट कार्यदिशा तय गरेर अघि बढ्ने छौं, पार्टी जीवनभित्रको लामो अलमल पनि अब सकिनेछ ।’
समाजवाद अर्थ सामाजिक ब्यवस्थासँगै संस्कृति पनि भएकाले यसमा छलछाम, गुटबन्दी र निजी स्वार्थ होइन सामूहिक समर्पण भाव प्रधान हुने भएकाले त्यसका लागि तयार हुन पनि सबै कार्यकर्तालाई नेता शर्माले अपिल गरेका छन् ।
माओवादी केन्द्रका कर्णाली प्रदेश इञ्चार्ज शर्माले समाजवादी अभ्यासको अगुवाई कर्णालीले गर्ने बताए । ‘हिजो जनयुद्धको थालनी गरेको ठाउँबाटै समाजवादी आन्दोलनको अभ्यास शुरु हुनेछ’– उनले भने – ‘यसका लागि हामीले केही नर्सरी बनाएर थोरैथोरै विरुवा तयार पारेका छौं, यस पटक कर्णाली सरकारले बजेट र कार्यक्रममार्फत त्यसलाई थोरै भए पनि प्रदेशब्यापी बनाउँदैछ, यसबाट पनि नयाँ संभावनाको खोजी गर्न सजिलो हुनेछ ।
